Noże z japońską duszą

Patryk Pawlik, kreator, knifemaker, właściciel marki Kaminari Custom Knives zaprasza nas do swojego niezwykłego świata.

Lubi tworzyć rzeczy piękne, wysokogatunkowe, użyteczne. Inspiracji szuka głównie w Japonii – sztuka tamtejszych mistrzów to kilkusetletnia tradycja, która nie ma sobie równych na świecie. 

Pierwszy nóż wykonał dla ojca w 2006 roku, miał wtedy 16 lat. W dzieciństwie Japonia wydawała mu się innym światem. Znał ją głównie z filmów, książek i komiksów. Już wtedy postanowił sobie, że pewnego dnia odwiedzi Kraj Kwitnącej Wiśni. Przez około trzy lata samodzielnie uczył się języka japońskiego. Obecnie swoje zdolności lingwistyczne szlifuje u znajomej Japonki. A wszystko po to, by być bliżej realizacji swojego pragnienia... W październiku 2014 dopiął swego i odwiedził wymarzone miejsca. – Poczułem ten niezwykły klimat, trochę zwiedzałem. Miałem też okazję zobaczyć oryginalne japońskie noże, kute przez tamtejszych mistrzów. Już teraz planuję powrót do Japonii, aby szkolić się pod ich okiem – rozmarza się Patryk.

Na zdjęciu Patryk Pawlik

Dobre sny się spełniają

Specjalizuje się w wykonywaniu noży kuchennych. Już jako bardzo młody chłopak potrafił godzinami przesiadywać w kuchni i gotować wymyślne potrawy dla swojej rodziny. Ergonomiczny, ostry nóż zawsze był mu potrzebny. Fascynowała go również Japonia i jej kultura. Ten niesamowity świat, wtedy jeszcze niedostępny, pobudzał wyobraźnię. Pewnego dnia obejrzał film o powstawaniu mieczy: – Obserwowałem, w jaki sposób japońscy mistrzowie, w ogniu i w pocie czoła, tworzą – z kawałka nieoczyszczonej stali – prawdziwe dzieło sztuki, bliskie doskonałości. Pomyślałem – też tak chcę. Od noża do miecza krótka droga, technologia wytwarzania jest bardzo podobna – opowiada Patryk. Udało mu się zrealizować dziecięce marzenie. Dziś sam wytwarza noże, głównie użytkowe, kuchenne. W swoich projektach łączy tradycję z nowoczesnością. Na skutek stosowania klasycznych materiałów, takich jak stal węglowa, poroże i drewno oraz nowoczesnych, np. stal proszkowa czy włókno węglowe uzyskuje wysoką jakość. Szczególną uwagę zwraca na zachowanie tradycyjnej geometrii japońskich noży, ergonomię rękojeści, dobór materiałów oraz odpowiednią obróbkę stali. Prawidłowe wyważenie noża przekłada się przecież na komfort pracy, co jest ważne przede wszystkim w profesjonalnej kuchni, gdzie noży używa się nieustannie.

Prawdziwy majstersztyk

Proces powstawania noża to niezwykle zawiły rytuał. Wszystko zaczyna się w wyobraźni twórcy. Dobry knifemaker musi być po trochu metalurgiem, kowalem i ślusarzem. Patryk swój pomysł najpierw przelewa na papier, nadając mu formę projektu. Powstały szkic odtwarza w stali, kując ją i odpowiednio szlifując. Po wstępnym wykonaniu ostrza przechodzi do najbardziej skomplikowanego cyklu obróbki cieplnej i hartowania. Ponownie ostrożnie szlifuje ostrze i oprawia nóż we wcześniej wybrane drewno lub inny materiał. W kolejnym etapie pracy nadaje rękojeści odpowiedni kształt. Na końcu ostrzy dzieło i ozdabia je logotypem. Każdą czynność wykonuje ręcznie. – Ale mam też swoich „pomocników”. Jednym z nich jest kilkutonowy młot kowalski, dzięki któremu proces pracy nad każdym kutym nożem zostaje nieco skrócony. Przez kilka lat kompletowałem wyposażenie warsztatu, aby moje noże były jeszcze bardziej perfekcyjne. Lwią część rzemiosła wykonuję sam, własnoręcznie. Nie zliczę ilości uderzeń młotkiem, czy też godzin spędzonych na doskonaleniu szlifów lub wykańczaniu rękojeści. Jednak czuję olbrzymią satysfakcję, a każdy zrobiony nóż, który zostanie doceniony, to wielka nagroda za wysiłek i ogrom pracy – dodaje twórca noży Kaminari.

Noże mistrzów

Rękodzieło przywraca wiarę w możliwości człowieka. Zastępowanie maszyn pracą rąk to zjawisko, które budzi szacunek i uśmiech – nic tak nie cieszy, jak przedmiot wytworzony z miłością i dbałością o każdy szczegół. Dzięki temu produkty zyskują dusze, a odbity w nich ślad ciężkiej pracy człowieka nadaje im wartość sentymentalną. Noże Kaminari powstają z myślą o wymagających szefach kuchni, ich zespołach, ale także pasjonatach gotowania. Używa ich m. in. Alon Than, mistrz świata sushi, zwycięzca World Sushi Cup Japan 2015. W tegorocznej edycji festiwalu wyrafinowanej kuchni i wina – Wine & Food Noble Night, gdzie o miano najlepszej restauracji w Polsce rywalizowało 12 zespołów uznanych kucharzy, noże Patryka były jedną z nagród. A jaki jest jego ulubiony model? Zdecydowanie – Yanagiba – tzw. mistrzowski nóż o skomplikowanej geometrii ostrza. Wymaga wysokich umiejętności zarówno w procesie tworzenia, jak i w posługiwaniu się nim. To japoński nóż mistrzów.
Osoby, które projektują i własnoręcznie wytwarzają dobre jakościowo przedmioty to utalentowani pasjonaci. Marzą krótko, bo błyskawicznie przechodzą do pracy. Są rzemieślnikami. Dla Patryka tworzenie autorskich noży to jednocześnie praca i pasja. W wolnych chwilach gotuje, głównie w azjatyckim stylu. Od dzieciństwa fascynuje się także wędkarstwem, którym „zaraził” go dziadek – zapalony wędkarz. Ponadto eksperymentuje z fotografią analogową oraz… jest pszczelarzem – ma własną, zarejestrowaną pasiekę.