Dom – przestrzeń wolna od smogu(?)

Jak samodzielnie walczyć ze smogiem? W jakie urządzenia, kwiaty, a nawet suplementy warto się zaopatrzyć?

Wielokrotnie tej zimy specjaliści monitorujący stan powietrza rekomendowali pozostawanie w domu podczas wzmożonego stężenia pyłów w atmosferze. Ale czy na pewno nasze mieszkanie to tlenowa oaza w środku smogowego zagrożenia? Powietrze nie zna granic i domowe wnętrze jest również zanieczyszczane. Można jednak znacznie ograniczyć smog we własnych czterech kątach. Znamy na to sposoby.

Aby pooddychać dobrze oczyszczonym powietrzem powinniśmy udać się na… salę operacyjną. Niestety to prawda, bo w typowych polskich mieszkaniach i domach jednorodzinnych możliwości filtracji powietrza są ograniczone. Jedynie w szpitalach oraz niektórych budynkach użyteczności publicznej zainstalowano profesjonalne centrale wentylacyjne. To w nich umieszczone są m.in. filtry wstępne i wysokoskuteczne filtry HEPA. Powietrze jest oczyszczane, ogrzewane, odpowiednio nawilżane i odprowadzane do wszystkich pomieszczeń. Jak radzić sobie bez systemowej aparatury, gdy na zewnątrz aż gęsto od zanieczyszczeń?

Dobra atmosfera w domu

Budując dom jednorodzinny można zaopatrzyć się w rekuperator. Od pewnego czasu podejmowane są próby umieszczania w nich osławionych filtrów HEPA. Dlaczego są one aż tak skuteczne? Ten rodzaj filtrów eliminuje zanieczyszczenia o powierzchni większej niż 0,3 mikrometra. To większość alergenów, wirusów i patogenów. W przypadku smogu, cząsteczka pyłu PM 2,5 mikrometra zostaje łatwo zatrzymana przez jego powierzchnię. Należy jednak pamiętać, że HEPA wymagają zwiększonego ciśnienia powietrza, co w przypadku domu jednorodzinnego może stanowić problem.

A co z mieszkańcami polskich osiedli i blokowisk? Większość tego typu lokali niestety jest pozbawiona skutecznej wentylacji. Właściciele mogą jednak zaopatrzyć się w domowe oczyszczacze. Aby sprzęt spełniał swoją funkcję, musi być uzbrojony w filtr wstępny, filtr, np. HEPA i filtr węglowy. Jak dowiaduję się w Komitecie Technicznym ds. Jakości Powietrza Wnętrz, norma dotycząca filtrów HEPA niestety nie obejmuje domowych oczyszczaczy. Wskutek tego oznaczenia „HEPA klasy H13” często nie mają nic wspólnego z rzeczywistą skutecznością tych filtrów. Jak więc dokonać wyboru? Najlepiej kupować oczyszczacze renomowanych marek z długą historią rynkową i przedstawicielstwem w Polsce. Można także poprosić o podanie wyników badań i certyfikację. Dzięki temu mamy gwarancję skuteczności, a poza tym unikniemy rozczarowania, gdy okaże się, że wymienny filtr jest niewymiarowy i trudno nabyć nowy element. Musimy pamiętać, że aby urządzenie właściwie spełniało swoją funkcję, należy przygotować się na wydatek rzędu 1,500-2000 zł.

W poszukiwaniu domowego oczyszczacza

Dobrym wyborem wydają się oczyszczacze marki Sharp wyposażone w filtry HEPA. To tzw. urządzenia inteligentne, które nieustannie monitorują jakość powietrza w pomieszczeniu i dopasowują do niego intensywność pracy. Poza tym sprzęt stale kontroluje temperaturę i dobiera do niej odpowiednią wilgotność. Dodatkową funkcją jest schładzanie powietrza (produkt działa jak klimatyzator), która przyda się latem. – Każda seria oczyszczaczy Sharp Plasmacluster jest certyfikowana. Urządzenia, które wprowadzamy na rynek poza tym, że spełniają swoją funkcję, czyli oczyszczają powietrze, są także nieszkodliwe dla zdrowia. Proces certyfikacji przebiega każdorazowo w Państwowym Zakładzie Higieny – mówi Mariusz Kościelnik, Manager Produktu z Sharp. Producent podkreśla także walor ekonomiczny: wymiana filtrów odbywa się tylko raz na 10 lat.

Oczyszczacze marki Sharp wyposażone zostały w filtry HEPA

Szwajcarskie oczyszczacze Stadler Form przyciągają wzrok designem i mogą być pięknym elementem wnętrz. Wyposażone zostały w inny rodzaj filtrów niż HEPA. – Badania dowodzą, że oczyszczacze Stadler Form Viktor wyposażone w specjalnie opracowany system filtrów elektrostatycznych HPPTM skutecznie zatrzymują 90% cząsteczek zanieczyszczeń PM 0,3 mikrometra, takich jak kurz, pyłki, cząstki sadzy ze spalin pojazdów, cząstki sadzy przemysłowej, wirusy i zarodniki pleśni. Oczyszczacze Viktor charakteryzują się wysoką wartością CADR, czyli wskaźnikiem dostarczania czystego powietrza oraz otrzymały certyfikat ECARF – mówi przedstawiciel marki Stadler Form w Polsce.

Dobrze znane na rynku oczyszczacze Daikin to również opcja, którą warto rozważyć. Możemy wybrać model z nawilżaniem powietrza lub wersję pozbawioną tej funkcji. Produkty bazują na działaniu szeregu kilkustopniowych filtrów, dzięki czemu powietrze przechodzi przez zaawansowany proces likwidacji szkodliwych pyłów. – To sprawdzone urządzenia do zwalczania zanieczyszczeń unoszących się w powietrzu. Dzięki złożonemu systemowi filtracji powietrza eliminują nie tylko cząstki stałe, ale również kurz, nieprzyjemne zapachy, bakterie, sierść zwierząt, pleśń, pyłki i roztocza zapewniając w ten sposób czystość otoczenia – mówi Magdalena Rydzewska z Daikin.

Oczyszczacze Daikin to sprawdzona marka, na której można polegać

Doniczkowi sprzymierzeńcy

Domowe powietrze można także oczyścić, urządzając botaniczną oazę. Niektóre kwiaty szczególnie dobrze filtrują nagromadzony dwutlenek węgla i w nocy oddają tlen. Taka jest np. Wężownica, czyli Sansevieria trifasciata – to popularne „ośle uszy”. Nazwy Radidofora złota lub Palma Areka, Chrysalidocarpus Lutescens (polecana dla alergików) nie mówią zbyt wiele, ale na pewno każdy z nas doskonale zna te popularne roślinki. Dobrze sprawdzą się również bluszcze lub Epipremnum złociste. Wszystko zależy od naszych upodobań. Wybierając kwiaty do zadań specjalnych, warto pamiętać o ich ilości, bo tylko wtedy spełnią swoją funkcję i rozwiną dobroczynne właściwości. Na jedną osobę musimy zakupić np. 5-7 wysokich do pasa Wężownic.

Uodpornij się na smog

Istnieje szereg suplementów, które pomogą zabezpieczyć się przed zanieczyszczonym powietrzem. Rozmawiam z Martą Daraszkiewicz-Kalupa farmaceutką i właścicielką Bio marketu w Poznaniu. – Warto rozważyć suplementację preparatami zawierającymi kwasy omega-3, chlorofil, witaminę C oraz witaminę E. Pomocny może być olej z kryla, który zawiera bardzo duże stężenie omega-3. Do codziennej diety warto również włączyć siemię lniane oraz nasiona chia – mają one wysoką zawartość wspomnianych kwasów – mówi znawczyni naturalnych suplementów. Dowiaduję się, że zadaniem wspomnianych kwasów jest zmniejszenie podatności układu oddechowego na wpływ niekorzystnego działania smogu. Witamina C oraz witamina E jako silne antyoksydanty, chronią organizm przed atakiem wolnych rodników i przeciwdziałają uszkodzeniom komórek.  – Witamina C, którą znajdziemy w suplementach z acerolą usuwa z organizmu metale ciężkie. Produkty zawierające chlorofil, takie jak: chlorella, spirulina, czy zielony jęczmień, mają silne działanie detoksykujące oraz usuwające zanieczyszczenia – podkreśla Marta Daraszkiewicz-Kalupa. Odpowiednia dieta zadziała więc antysmogowo – to bardzo dobra informacja.

A co z popularnymi maseczkami? Wiele z nich działa… psychologicznie. Przy ogromnym wyborze najlepiej decydować się na modele jednorazowe lub z wymiennymi filtrami. Zbyt długie noszenie skażonej pyłami maseczki może być bardzo niebezpieczne. Model powinien być również wygodny, dobrze dopasowany do kształtu twarzy i przede wszystkim zapoatrzony w filtr, który skutecznie zatrzyma zanieczyszczenia smogowe.

Parafrazując popularne zdanie: „Aby skończyć ze smogiem, trzeba z nim skończyć”. Pozostaje mieć nadzieję, że już niebawem uruchomione zostaną zmiany systemowe i wprowadzona odpowiednia ustawa antysmogowa na terenie całego kraju. Wymiana pieców węglowych, zakaz palenia odpadami, a przede wszystkim świadomość i poczucie odpowiedzialności za niszczenie atmosfery sprawi, że problem smogu przestanie nas dotykać i będzie jedynie ponurym wspomnieniem.