10 najpopularniejszych kaw i napojów kawowych
Gdy pijesz o poranku swoją ulubioną kawę, zapewne nie wiesz, że masz w filiżance produkt, który jest drugim po ropie naftowej najczęściej sprzedawanym i kupowanym towarem świata.
Ciekawostki świata kawy – czego nie wiedziałeś o małej czarnej?
Gdy pijesz o poranku swoją ulubioną kawę, zapewne nie wiesz, że masz w filiżance produkt, który jest drugim po ropie naftowej najczęściej sprzedawanym i kupowanym towarem świata. Choć trudno w to uwierzyć, wartość handlu kawą przekracza 100 mld dolarów rocznie. Wynika to z faktu, że z roku na rok światowe spożycie kawy rośnie. W Europie pijemy już średnio niemal 160 litrów na osobę. Rekordzistami są Finowie, którzy zużywają przeciętnie 13 kilogramów na mieszkańca.
Z czego wynika fenomen kawy? Oczywiście przede wszystkim z jej doskonałego smaku i aromatu. Ale nie sposób pominąć jej pobudzającego działania wynikającego z zawartości kofeiny. Co ciekawe, uczucie napływającej energii w pierwszej minucie po spróbowaniu kawy jest głównie kwestią naszej psychiki. To po prostu informacja, że za chwilę nasz organizm dostanie „kofeinowego kopa”. Dopiero po upłynięciu kilku minut stężenie kofeiny we krwi osiąga połowę maksymalnego stężenia. W tym momencie wpływ kawy na nasz organizm jest już realny. Najwyższy poziom kofeiny notowany jest po upływie trzech kwadransów od wypicia filiżanki. I to niezależnie czy pojemy kawę z ekspresu ciśnieniowego, czy np. z ekresu na kapsułki.
… uczucie napływającej energii w pierwszej minucie po spróbowaniu kawy jest głównie kwestią naszej psychiki
Kawa ma też tę zaletę, że nie jest specjalnie kaloryczna. Espresso to zaledwie 5 kcal. Standardowa kawa z mlekiem to 20 kcal. Nieco gorzej jest z cappuccino z dodatkiem czekolady. Tu musimy się już liczyć z tym, że dostarczymy do organizmu około 150 kcal. Oczywiście są to wartości bez dodatku cukru. Za każdą łyżeczkę doliczmy około 30 kcal.
Mówiąc o napoju kawowym, często używa się pojęcia kawa. Nie jest to do końca prawidłowe. Różnica między kawą, a napojem kawowym jest mniej więcej taka, jak pomiędzy sokiem, a napojem. Jeśli sok mocno rozcieńczymy wodą oraz wlejemy do niego różne dodatki, otrzymamy napój. Podobnie jest z kawą. Za kawę możemy uznać napar wykonany ze zmielonych ziaren kawy – na przykład espresso, czy americano. Jeśli dodamy mleka, czekolady lub innych dodatków, zrobi nam się napój kawowy.
Większość z nas pije napój kawowy a nie kawę
10 najpopularniejszych kaw i napojów kawowych
Część z kaw i napojów kawowych jest wam zapewne doskonale znana. Jednak niektóre są dość egzotyczne. Warto je wszystkie poznać, bo być może któryś z nich bardzo przypadnie nam do gustu.
Espresso
Warto zacząć od tego, że słowo to pochodzi z języka włoskiego i oznacza „wyrazisty”. W kawiarniach wielu klientów prosi o „ekspresso”. Jest to błędne, bo słowo to nie ma nic wspólnego z szybkością przygotowania. Dobre espresso ma około 30ml, a jego czas ekstrakcji wynosi około 30 sekund. Parzone jest w ekspresach ciśnieniowych. Dobre espresso powinno być podawane w ogrzanej filiżance, wraz ze szklanką wody, która pomoże w oczyszczeniu kubków smakowych.
Podwójne espresso nazywa się Doppio, a potrójne Lungo.
Cappuccino
Wymienione jest zaraz po espresso, gdyż to właśnie espresso jest tu bazowym składnikiem. To do niego dodaje się około 100ml spienionego mleka. Odpowiednie spienienie mleka jest prawdziwą sztuką. Pianka powinna mieć 60°C i mieć kremowo-jogurtową strukturę o grubości 2cm. Nazwa tego napoju kawowego pochodzi od koloru habitu braci kapucynów. Włosi piją cappuccino jedynie do południa (zwykle w czasie śniadania). Później zamówienie cappuccino może już budzić zdziwienie.
Americano
Jest to nic innego, jak espresso z większą ilością wrzątku. Wbrew pozorom nie pochodzi ona z Ameryki. Kawa americano została stworzona, gdy amerykanie we Włoszech nie mogąc znieść mocnego smaku espresso, zaczęli go rozcieńczać większą ilością wody. Jej ilość zależy od preferencji pijącego. Może być to nawet 200ml. Z tego też powodu americano nie jest ceniona przez koneserów kawy.
Latte
Słowo „latte” w języku włoskim oznacza po prostu „mleko”. W uproszczeniu można uznać, że jest to cappuccino z dodatkową ilością mleka. Na samej górze filiżanki znajduje się gęsta warstwa pianki. To na niej właśnie dobry barista potrafi namalować piękne wzory. Jest nawet oddzielna gałąź sztuki poświęcona temu – nazywa się Latte Art. Mistrzowie Latte Art tworzą nie tylko płaskie obrazy. Na powierzchni tego popularnego napoju kawowego tworzą trójwymiarowe rzeźby z pianki.
… i jeszcze jest podwójne latte
Flat white
„Biała płaska” nie pochodzi z Włoch, lecz z Australii. Tworzy się ją na bazie podwójnego espresso, na którym umieszcza się gorące pełnotłuste mleko. Nie powinno być ono spienione. Często tego typu napój traktowany jest jako deser. Wyrazisty i mocny smak podwójnego espresso jest tu równoważony przez dużą ilość mleka.
Latte macchiato
Ten napój kawowy nie tylko doskonale smakuje, ale też świetnie wygląda. Bazą jest gorące i spienione mleko. Do niego dodaje się espresso. Zaczynamy od wlania mleka do wysokiej szklanki. Następnie trzeba odczekać około minuty czasu, aż mleko i jego pianka ułożą się w warstwy. Następnie dodajemy espresso, które tworzy warstwę środkową. Dla łasuchów często dodaje się jeszcze warstwę bitej śmietany z czekoladową posypką.
Macchiato
Wyraz macchiato pochodzi z języka włoskiego. Oznacza „splamione”. W tym przypadku oznacza plamienie kawy espresso za pomocą odrobiny mleka. Musi być ono w tym celu odpowiednio przygotowane. Najpierw należy je odpowiednio ubić, dzięki czemu zwiększa się jego objętość. Następnie mleko jest polerowane. W efekcie tego usuwane są pęcherzyki z jego powierzchni. Tak przygotowane mleko wlewa się do espresso.
Mocha
Jeśli lubisz słodki smak, to ten napój kawowy jest dla ciebie idealny. Mochę tworzy się na bazie espresso, mleka i czekolady (najczęściej mlecznej). Zdarza się też, że zamiast czekolady używa się różnego rodzaju syropów. Mocha z wyglądu może być jednolita lub mieć poprzeczne pasy. Zwykle na sam szczyt dodaje się też bitą śmietanę. Mocha swoje korzenie ma w mieście Mokka w Jemenie.
Kawa po wiedeńsku
Viennese coffee, kolejny napój kawowy w wersji „na słodko”. Jego przygotowanie rozpoczyna się od zmiksowania mleka z czekoladą w proszku. Można też użyć rozpuszczonej czekolady z tabliczki. Tak otrzymany napój wlewamy do około 200 ml mocnej kawy. Całość podajemy najlepiej z sernikiem lub innym ciastem.
Kawa po irlandzku
Napój kawowy, który da ci kopa nie tylko za pomocą kofeiny. Do jego przygotowania używa się espresso, brązowego cukru oraz whiskey. Ta ostatnia przed jej dodaniem do kawy musi zostać podgrzana. Otrzymany w tej sposób napój zdobi się za pomocą bitej śmietany.
10 mniej znanych napojów kawowych i sposobów ich parzenia
O powyższych kawach i napojach kawowych zapewne już kiedyś słyszałeś. Jest jednak wiele innych, ciekawych rodzajów, które znane są głównie koneserom kaw. Warto sprawdzić, czy te egzotyczne smaki nie trafią przypadkiem w nasze gusta.
Freddo
Napój kawowy na zimno, idealny na gorące dni. Zaczynamy od zaparzenia espresso ze sporą ilością cukru. Gorącą kawą zalewamy dużą ilość kostek lodu, znajdujących się w shaker`ze. Chwilę mocno potrząsamy, a następnie dolewamy niewielką ilość ulubionego alkoholu (na przykład brandy). Tak zrobiony napój jest pobudzający, a jednocześnie chłodzący.
Romano
Cytryna zwykle kojarzy się z dodatkiem do herbaty. W tym przypadku świetnie uzupełnia smak kawy. Zaczynamy od przygotowania tradycyjnego, mocnego espresso. Następnie od cytryny oddzielamy długi pasek skórki. Wkładamy go tak do filiżanki, żeby jego końcówka zamoczyła się w kawie. Niektórzy dodają też niewielką ilość soku z cytryny. Smaczne i orzeźwiające.
Marocchino
Pochodzący z Mediolanu napój kawowy z dodatkiem kakao. Historia głosi, że na początku był on serwowany głównie dzieciom, które uwielbiały go za pyszny, słodki smak. Podstawą jest w tym przypadku espresso, do którego dodaje się tłuste mleko i kakao. Czasem można też użyć kostki gorzkiej czekolady. Całość można udekorować wiórkami czekoladowymi.
Espresso Shake
Mieliśmy już kawę z czekoladą, z mlekiem, z kakao. Teraz czas na kawę z lodami. Już na samą myśl cieknie ślinka. Tradycyjnie zaczynamy od espresso. Czekamy aż ostygnie i dodajemy dużą łyżkę lodów – najlepiej waniliowych lub śmietankowych. Całość wrzucamy do blendera i miksujemy przez kilka sekund. Gdy konsystencja będzie idealnie gładka, przelewamy do filiżanki i pijemy.
Bulletproof coffee
Kawę z masłem z mleka jaków od wieków pije się choćby w Tybecie. My zamiast masła od jaków, możemy bez przeszkód użyć tego zrobionego z mleka krowy. Przyda się też olej kokosowy. Zaczynamy jak zwykle od espresso. Dodajemy około 3 łyżek klarowanego masła i 1 łyżeczkę oleju kokosowego. Możemy też dodać odrobinę cynamonu lub wanilii. Całość miksujemy w blenderze i od razu przelewamy do filiżanki.
Lawendowa latte
Uwielbiacie zapach lawendy? Można ją z powodzeniem wykorzystać do zrobienia bardzo aromatycznej kawy. W tym przypadku zaczynamy od mleka. Umieszczamy w nim lawendę i podgrzewamy do temperatury około 70 stopni. Po kilku minutach odcedzamy kwiaty, a mleko spieniamy. Robimy jedną porcję espresso. Na dno filiżanki najpierw wlewamy miód, następnie kawę, a na końcu mleko z lawendą.
Oczywiście jest jeszcze wiele rodzajów napojów kawowych, wykonywanych z najróżniejszych składników. Ale przecież nie tylko składniki decydują o smaku kawy. Bardzo istotny jest także sposób jej zaparzania. Zwykle robimy to w ekspresie ciśnieniowym lub przelewowym. Ewentualnie w kawiarce. Ale jest też kilka alternatywnych sposobów i urządzeń, które warto znać.
Aeropress
Wynalazek z początku XXI wieku. Niech was nie zmyli niewielki rozmiar tego urządzenia oraz wygląd przypominający strzykawkę. Z Aeropresu wychodzi naprawdę doskonała kawa. Sercem tego sprzętu jest duży tłok, w którym umieszczamy kawę i wodę. Później wystarczy już całość zatkać sitkiem i przecisnąć do pojemnika. Niewielki rozmiar urządzenia sprawia, że świetnie sprawdza się na różnego rodzaju wyjazdach.
Drip
Ten sprzęt nie parzy kawy pod ciśnieniem. Jest to typowa metoda przelewowa. Sam drip na pierwszy rzut oka nie wygląda imponująco. Jest to po prostu rodzaj lejka, w którym umieszczamy papierowy filtr przypominający literę V. Najlepsza ilość kawy do zaparzania w dripie to 5–6g kawy na 100 ml wody. Do dripa kawę mielimy grubiej niż do aeropressu. Jeśli kawa będzie zbyt drobna, papierowy filtr może się zatkać. Temperatura wody, którą zalewamy dripa, powinna się mieścić w przedziale 85 – 95˚C. Wodę nalewamy etapami, dokonując pre-infuzji (rozkwitania kawy).
Chemex
Kolejny sprzęt do przelewowego parzenia kawy. Historia chemexu sięga lat 40-stych ubiegłego wieku, ale dopiero w XXI wieku gwałtownie zyskał on na popularności. W dużym uproszczeniu jest to szklany flakon z charakterystycznym drewnianym kołnierzem. Sekretem skuteczności jest w tym przypadku unikalny papier pełniący rolę filtra. Jest on gruby i wielowarstwowy, dzięki czemu kawa jest bardzo lekka i rześka. Zawiera też dużą ilość kofeiny.
Syfon
Na pierwszy rzut oka sprzęt ten bardziej pasuje do laboratorium niż do kuchni. Jednak pozory mylą. Syfon składa się z kilku części: dolnego pojemnika na wodę, górnej komory, elementu grzejnego oraz filtra. Doskonale nadaje się do robienia kawy single origin. Na jej przygotowanie musimy jednak poświęcić dużo czasu. Z pewnością nie zrobimy sobie małej czarnej, śpiesząc się rano do pracy.
Jak widać, świat kawy oferuje znacznie więcej, niż tylko espresso, cappuccino i cafe latte. Możliwości parzenia kawy i sposobów jej komponowania jest mnóstwo. Warto zacząć od wizyty w dobrej kawiarni i spróbować czegoś nowego. Jeśli nietypowe smaki przypadną nam do gustu, możemy odtworzyć je w naszej własnej kuchni.
